นายวันชัย แก้วดี
ตำแหน่ง นักวิชาการโสตทัศนศึกษา
โครงการอบรมเชิงปฏิบัติการ เรื่องการผลิตวีดิทัศน์เพื่อการประชาสัมพันธ์ผ่านหนังสืออิเล็กทรอนิกส์
โครงการอบรมเชิงปฏิบัติการ เรื่อง การผลิตวีดิทัศน์เพื่อการประชาสัมพันธ์ผ่านหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เป็นโครงการที่ฝึกทักษะเกี่ยวกับการผลิตสื่อวีดิทัศน์ด้วยกล้องในลักษณะต่างๆ และการตัดต่อด้วยโปรแกรมทางคอมพิวเตอร์ การถ่ายภาพ แล้วนำสื่อแต่ละประเภทมานำเสนอโดยผ่านโปรแกรมหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (iBook) ด้วยมีรายละเอียดดังนี้
หลักการในการคิดสร้างสรรค์เพื่อการผลิตวีดิทัศน์เพื่อการประชาสัมพันธ์ผ่านหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ โดย ดร.บรรพต สร้อยศรี กระบวนการผลิตสื่อวีดิทัศน์แบ่งออกเป็น 4 ขั้นตอน ตามหลัก 4P ดังนี้
1 ขั้นตอนก่อนการถ่ายทำ (Pre-Production) เป็นขั้นตอนการเตรียมการก่อนการผลิต ในเรื่องข m องการประชุม วางแผนการถ่ายทำ การศึกษาค้นคว้าหาข้อมูล การทำบทโทรทัศน์ การทำ Story Broad คัดเลือกตัวแสดง กำหนดรูปแบบการถ่ายทำ การเตรียมอุปกรณ์ถ่ายทำ ประสานงานการถ่ายทำ กำหนดตารางงาน ระยะเวลาการผลิต กำหนดงบประมาณ การส่งมอบงาน
2 ขั้นตอนการถ่ายทำ (Production) คือ กระบวนการถ่ายบันทึกสัญญาภาพและเสียง เพื่อให้ได้ Footage สำหรับการผลิตวีดิทัศน์ สามารถแบ่งการถ่ายทำได้เป็น 2 รูปแบบ คือ การถ่ายทำโดยใช้กล้องตัวเดียว (ENG Camera) และถ่ายทำโดยใช้กล้องหลายตัว (Multi Camera) ซึ่งจะเป็นการถ่ายทำในสตูดิโอ(Studio Room) หรือจะเป็นการถ่ายทำภาคสนาม (In field) ขึ้นอยู่กับการกำหนดรูปแบบการถ่ายทำ จึงมีข้อดี ข้อเสียแตกต่างกัน
3 ขั้นตอนหลังการถ่ายทำ (Pro-Production) คือ กระบวนการตัดต่อภาพและเสียง ซึ่งประกอบไปด้วยองค์ประกอบเสริมด้านเทคนิคอื่นๆ ด้วย เช่น การใช้เทคนิคพิเศษ การใส่เสียงประกอบ Sound FX การแก้ไขภาพและเสียงที่เกิดจากการถ่ายทำ นอกจากนี้ยังรวมไปถึงการจัดทำเนื้อหารายการหลังการตัดต่อเสร็จสมบูรณ์ให้สามารถบันทึกอยู่ในสื่อวีดิทัศน์ชนิดต่างๆ เพื่อการเผยแพร่
4 ขั้นตอนการนำเสนอ – เผยแพร่ผลงาน (Presentation) ระดับของการนำเสนอและเผยแพร่ผลงานสามารถแบ่งออกเป็น 2 ระดับ คือ การเผยแพร่ภายในองค์กร ในเรื่องการนำเสนอในการสัมมา การฝึกอบรม และการเผยแพร่สู่สาธารณะ เช่น การเผยแพร่ผ่านอินเตอร์เน็ต เว็บไซต์ และบนอุปกรณ์มือถือต่างๆ
นอกจากขั้นตอนการผลิตสื่อวีดิทัศน์แล้ว จะมีในส่วนของเรื่องการจัดองค์ประกอบภาพ ขนาดของภาพในการถ่ายทำ หลักการตัดต่อ การใส่เสียง เพื่อให้วีดิทัศน์ที่ออกมาสมบูรณ์แบบ ในการอบรมในครั้งนี้ได้ศึกษาการใช้งานกล้อง 4K Handheld XDCAM Camcorder PXW-Z100 ของ SONY ซึ่งเป็นกล้องที่สามารถบันทึกภาพที่มีความละเอียดระดับ 4K ซึ่งมีหลักการใกล้เคียงกับกล้องทั่วไป
รูปแบบของไฟล์และสื่อที่ใช้ในการบันทึก (File Format & Media Recorder) โดยคุณเอกลักษณ์ ทองใหญ่
ในการบันทึกภาพวีดิทัศน์ในแต่ละกล้องแต่ละรุ่น จะมีลักษณะการบันทึกภาพและไฟล์ที่แตกต่างกัน ซึ่งสมารถแบ่งออกได้ตามภาพนี้
และสื่อที่ใช้ในการบันทึกก็มีลักษณะแตกต่างกันไปสามารถแบ่งได้ดังนี้
การถ่ายภาพและวีดิทัศน์ด้วยกล้องดิจิทัล (DSLR Camera)
การถ่ายภาพและวีดิทัศน์ด้วยกล้องดิจิทัล (DSLR Camera) เรียนรู้เรื่องการใช้คำสั่งต่างๆ ในการปรับกล้อง การจัดองค์ประกอบภาพ และการถ่ายทำวีดิทัศน์ด้วยกล้อง (DSLR Camera) ด้วยกล้อง DSLR Canon รุ่น 7D
การถ่ายทำวีดิทัศน์ด้วยกล้อง Action Camera
การการทำวีดิทัศน์ด้วยกล้อง Action Camera รุ่น SJ 4000 wifi เป็นการถ่ายทำอีกลักษณะหนึ่ง ด้วยความสามรถของของ Action Camera จึงทำให้ได้ภาพที่มีมุมมองภาพที่แตกต่างออกไป และมีความคล่องตัวในการถ่ายทำ
การฝึกปฏิบัติการถ่ายทำวีดิทัศน์
เมื่อได้เรียนรู้ในเรื่องของอุปกรณ์ในการถ่ายทำแล้ว จะได้ฝึกปฏิบัติการถ่ายทำวีดิทัศน์ ซึ่งได้ไปถ่ายทำที่เตาตาลมิตรปรีชา ซึ่งเป็นการถ่ายทำขั้นตอนการผลิตน้ำตาลมะพร้าวของอาจารย์ปรีชา เจี๊ยบหยู ประธานกลุ่มเศรษฐกิจพอเพียง ศูนย์น้ำตาลมะพร้าว (ตาลตาลมิตรปรีชา) และวัดบางกุ้ง ที่ จ.สมุทรสงคราม
การศึกษาโปรแกรมตัดต่อ Final Cut Pro
เมื่อกระบวนการถ่ายทำเสร็จเรียบร้อย จึงได้นำไฟล์ต่างๆ มาตัดต่อในโปรแกรมตัดต่อ Final Cut Pro โดยการเลือก Footage ที่เราต้องการแล้วนำมาวางใน Timeline ปรับแต่งสีภาพให้เสมอกัน ใส่ตัวอักษรเพิ่มในส่วนของรายละเอียดเพิ่มเติม เช่น ชื่อวิทยากร และข้อมูลต่างๆ การใส่เสียงดนตรี จนถึงการ Export ไฟล์เพื่อนำไปใส่ใน ibook
การศึกษาโปรแกรม Adobe Lightroom 5 และ App Snapseed
โปรแกรม Adobe Lightroom 5 เป็นโปรแกรมที่ใช้ในการปรับแต่งรูป การลดแสง ส่วน App Snapseed เป็นแอพพลิเคชั่นในการแต่งภาพเหมือนกัน แต่สามารถแต่งภาพในมือถือ สามารถดาวโหลดมาใช้ได้ฟรี
การสร้างหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้วย iBook Author
iBooks Author คือแอพพลิเคชั่นในกาสร้างหนังสือเรียน iBooks อันสวยงาม หรือหนังสือประเภทต่างๆ ได้เกือบทุกประเภทสำหรับ iPad และ Mac โดยในตอนนี้แอพได้รับการออกแบบขึ้นใหม่อย่างสวยงามเพื่อการทำงานที่ลงตัวกับ OS X Yosemite ไม่ว่าจะเป็นแกลลอรี่ วิดีโอ แผนภาพแบบอินเทอร์แอ็คทีฟ วัตถุ 3D นิพจน์ทางคณิตศาสตร์ และอื่นๆ อีกมากมาย เตรียมพบกับเนื้อหาของหนังสือที่จะดูมีชีวิตชีวาในแบบที่หนังสือรูปแบบเดิมๆ ดังนั้นเราจะได้นำไฟล์ที่เป็นเนื้อหา รูปภาพ วีดิทัศน์ มาสร้าง iBooks ที่ชื่อว่า สมุทรสงคราม เมืองที่ห้าม…พลาด
ประโยชน์ที่ได้รับ
1. ได้รับความรู้ในเรื่องกระบวนการผลิตวีดิทัศน์ โปรแกรมตัดต่อ การถ่ายภาพและการใช้อุปกรณ์ต่างๆ ในการผลิตวีดิทัศน์
2. ได้รับความรู้ในเรื่องการพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้วย iBook Author
3. นำความรู้ที่ได้จากการอบรมไปการพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ด้วย iBook Author
ปัญหาอุปสรรค / ข้อเสนอแนะ
การเดินทางไปอบรมโดยการไป-กลับ ทำให้เสียเวลาในการเดินทางค่อนข้างมาก และด้วยสภาพการจราจรในกรุงเทพ และสภาพอากาศจึงได้ลำบากในการเดินทางมาก และมีการออกกองถ่ายทำในเวลาเช้ามากๆ เป็นไปได้น่าจะสามารถเบิกค่าที่พักได้ หรือออกเป็นบางส่วนได้